Bài học cho cha mẹ hiện đại: NỤ CƯỜI

Bạn có biết?

Trong 3 năm đầu đời, tâm tính và hành vi của một em bé là tấm gương phản chiếu môi trường mà em được tiếp xúc.

Theo Piaget thì trung bình là đến 8 tháng tuổi, một em bé có thể bắt chước được nét mặt của người lớn. Bạn có thể thấy vô số những ví dụ này trên các video vui vui của cha mẹ, khi bố mẹ cười hoặc há miệng thật to thì con cũng há miệng to cười theo. Và tương tự, rất nhiều video bố giả vờ đập đầu vào tường mà mếu, con lập tức nhệch miệng ra khóc. Ban đầu chỉ đơn sơ là sự sao chép nét mặt, sau đó con dần tìm được sự liên kết trong mối quan hệ nhân quả với niềm vui – nỗi buồn – lo âu và cả thói quen.

Vâng, chúng là chính là những bản mẫu chính cho những thiếu nhi copy. Chẳng thế mà có những em bé có dáng đi y hệt cô giúp việc, hay đam mê quét nhà giống bà ngoại – vừa quét vừa càu nhàu cho diễn đạt đầy đủ nội tâm. Hay có cháu Bill 2 tuổi nào đó con anh Nong siêu gọn gàng, ngày ngày thay mẹ nhặt giày cất lên tủ và thậm chí cất bát và ngăn. Hay như cô thiếu nữ 2 tuổi nào đó nhìn mẹ mỉm cười khi đánh son, mà có thể chờ khi mẹ sơ hở bôi đủ 2 thỏi son Mac lên đầy mặt cho bố, hậu quả người cha trông như vừa bước ra từ án mạng. Ahihi….

Tuy Piaget giả thuyết các con đến tận 8 tháng mới có thể bắt chước nét mặt, nhưng tâm lý học hiện đại có nhiều giả thuyết cho rằng các con thông minh hơn thế, thậm chí có khả năng này từ 1-2 tuần tuổi.

Ai đúng, ai sai, liệu có quan trọng gì?

Để tôi kể cho các bạn nghe nha….

Một khách hàng tìm đến tôi khi em bé mới 7 tuần tuổi, tại thời điểm này cũng như mọi bà mẹ mới sinh con lần đầu khác tôi cảm thấy cả một bầu trời lo lắng đến từ phía mẹ. Đó là những lần đầu bé ăn lượng sụt giảm và điều này bùng lên tất thảy sự sợ hãi trong cô. Từ video mẹ quay khớp ngậm của bé, tôi có thể nghe thấy tiếng thở dài nặng nề của mẹ, và chỉ 1s cam lướt qua mặt, tôi nhìn thấy 1 nét mặt đầy đăm chiêu.

Lúc này, sau khi tư vấn các điểm kĩ thuật về cách nằm, cách chờ con há miệng để có khớp ngậm sâu và lựa chọn một chiếc bình tốt, tôi có nói với mẹ điều này (và tôi cũng đã truyền đạt với rất nhiều mẹ khác).

“Chị cảm thấy em đang rất căng thẳng. Khi căng thẳng em không thể kiểm soát được nhịp thở và nét mặt. Các cơ của em căng cứng lên nên được ôm trong bó cơ căng cứng đó, bé sẽ không thoải mái. Một cách không kiểm soát được, dù em còn trẻ chưa có nếp nhăn nhưng khi căng thẳng thì 2 bên mép của em sẽ xệ xuống như mếu. 1 mặt não bộ của chính em nhận tín hiệu mếu và càng làm em thêm buồn lo. Mặt khác con em nhìn thấy điều đó, phản chiếu lại bằng nét mặt mếu và việc ăn của con tự nhiên trở nên rất không vui. Chính vì thể mới có câu rỉ tai trong giới các bà mẹ rằng sự lo âu lan truyền từ mẹ sang con là thế! Nếu thấy quá lo lắng, hãy nhờ một ai đó vui vẻ cho ăn giúp vài bữa, nếu không, dù khó hãy nở một nụ cười. Hoặc đơn giản chỉ cần kéo 2 bên mép miệng lên, em sẽ thấy bản thân mình cũng cảm thấy vui vẻ hơn và điều này sẽ giúp con thư giãn hơn”

Cô khách hàng đó của tôi hoàn thành khóa học 1 xuất sắc, và không đăng kí thêm khóa tiếp theo, bởi bé ăn tốt và ngủ tốt ngay sau tuần 12 và không có tín hiệu bão cho đến tuần 28. Tôi vẫn dõi theo: em và mẹ vẫn rất ổn!

Một khách hàng khác đến với tôi khi em bé đã 4 tháng rưỡi. Con đã tự ngủ tốt nhưng cả ba mẹ sùng sục nỗi lo con biếng ăn và con còi. Em bé đã được thăm khám bởi các bác sỹ hàng đầu Việt nam và được khẳng định con phát triển tốt, nhưng điều đó không đủ đánh tan nỗi lo của mẹ, khi lượng ăn của con chưa đạt trung bình so với các bạn đồng lứa. Lần đầu tôi xem video mẹ cho bé bú, và sau này là video mẹ cho bé ăn dặm, tôi có thể sờ thấy cả sự căng thẳng của mẹ trên màn hình. Đó là một khuôn mặt vô cùng căng thẳng, chăm chú và đăm chiêu. Và tôi cũng nói với mẹ như tôi nói với khách hàng thứ nhất, đừng để con trở thành một diễn viễn đọc diễn dưới 1 hàng khán giả khó tính, áp lực. Việc này là không cần thiết và cực phản tác dụng dù em có cho ăn dặm bé tự chỉ huy. Hãy thả lỏng và nở một nụ cười. Mọi việc khi ta thả lòng để dễ dàng trơn tru, không tin bạn cứ hỏi các bác sỹ sản khoa mà xem, ahihiiiii.

Hãy nhớ đến anh Cả, 2 tuần được mẹ ngắm nghía đến độ sang chấn tâm lý không thể nào nuốt nổi cơm ahihi….

“Cứ nhăn nhăn, y như thằng pố mày!”, đó là câu mẹ tôi hay dành cho em tôi. Vì bố tôi nhăn nhó thâm niên đã đủ 72 năm rồi. Và quả thật là nó đúng!

Những luyên thuyên này để nhắc mẹ rằng, dù stress không phải là con virus mà có thể lây từ người này sang người khác nhưng sự lo lắng và nỗi buồn có sự lan truyền, bằng những nét mặt và cử chỉ mà chúng ta đã quên kiểm soát nó. Con học cách bắt chước từ khi nào, không một nghiên cứu nào có thể nói chính xác, nhưng sự liên quan là có và nó diễn ra hàng ngày và tạo nên những nền tảng tâm tính cho con. Nếu bạn làm việc với một anh sếp khó tính, bạn rất khó có thể thấy vui. Khi cha mẹ dỗi nhau, những đứa con cảm thấy thật nặng nề. Và dù có yêu con đến mấy, hãy để ý đến những lần giao tiếp với con, hãy đếm xem bao nhiêu lần bạn tiêu cực – nhăn mặt – tối đôi lông mày kèm tiếng càu nhàu, và đồng thời hãy quan sát thái độ phản chiếu từ phía bé. Hãy để cho những con số này thật là nhỏ – là ít thôi mẹ nhé!

Ngược lại, có một tin vui, đó là hạnh phúc cũng có sức lan truyền và niềm vui luôn lan tỏa, rằng NỤ CƯỜI CÓ THỂ LÀM BỪNG SÁNG KHÔNG GIAN. Ơ không nói láo đâu, việc đo các bức sóng não cho thấy khi bạn cười, các cơ giãn ra và các xung thần kinh dẫn truyền gửi đến não trạng thái tinh thần vui vẻ và sảng khoái, nó làm bạn HẠNH PHÚC. Khi ai đó hạnh phúc, người đối diện cũng sẽ nhân bản nụ cười và lan tỏa niềm vui khắp nơi. Khi ở bên một người vui tinh và hay cười, còn gọi là tính cách nhẹ bẫng, bạn cũng vui và cảm thấy cuộc sống thất dễ dàng vô lo, phải không nào. Chính vì thế mà MC luôn là người vui tính và hay cười, để ta cảm thấy thoải mái yêu đời đó các bạn.

Ôk lạc đề quá. Những điều này thì giúp gì được cho mẹ và cho con?

Giúp nhiều lắm bạn ạ! Nếu bạn sống trong một gia đình vui vẻ, sự phản chiếu đến những đứa trẻ là cảm giác hạnh phúc và yêu đời. Đương nhiên điều này chỉ kéo dài vài năm đầu thôi, sau đó chính sẽ tiếp tục phản chiếu tính cách của bạn bè, thầy cô nữa. Nhưng 3 năm đầu hình thành tâm tính, nó nằm trong bàn tay cha mẹ và gia đình đó.

Gene hay môi trường làm nên tâm tính và trí thông minh, giới tâm lý học vẫn đánh nhau vỡ đầu, nhưng với tôi, tôi tin vào tạo dựng không gian hạnh phúc. Dù ngoài đời có 1 tỉ nỗi lo, trên mạng chúng ta đã chửi nhau sứt đầu mẻ trán, nhưng khi con tìm đến tôi – dù đã vào tuổi dậy thì cau có- tôi vẫn dành cho con một nụ cười!

Dù hôm nay ngoài đời không ngừng bươn chải đón Bác về với gia đình, hay say mê với những đại khẩu chiến, nhưng con không cần được thừa hưởng lại hậu quả của những việc đó. Con cần ở mẹ những thứ khác. Đó là sự che chở, yêu thương và mưu cầu hạnh phúc. Đó mới là điều thực sự có lợi cho con!

Đơn giản vậy thôi, chúc các mẹ thành công trong lan tỏa hạnh phúc nhé. Hãy dành cho con nhiều nụ cười, dù ăn uống còn lặc lè và ngủ nghê chưa đâu vào đây, nhưng nụ cười giúp con học hạnh phúc, đó là điều đơn giản – dễ dàng và miễn phí nhất mà mẹ có thể dành cho con.

Hãy tập yoga nhé, bắt đầu bằng việc kéo cơ 2 bên mép lên nào, mẹ ơi!

P.S: nhà tôi có một nhân vật nhăn nhó thành tài, nên tôi nhây và cười cho cả 2 người, các mẹ thông cảm nha. Ahihi. Hồi mới lấy về tôi buồn lắm, vì người gì lạnh như cái đít bom. Rồi tôi mặc kệ, nhăn với tôi – tôi cứ nhe răng như khỉ tôi cười. Giờ đít bom cũng biết cười rồi. (Ngoài ra tôi còn có bí quyết là chăm mua cafe cho nữa, để dù có nhăn nhó thì cái nhăn nhó ấy cũng có vị vanilla, ahihi)

Ps2: Thực ra trước đây tôi cũng nhăn nhó lắm, cho đến khi tôi học về psychology of the smile, và tỉ thứ nữa. Tôi thí nghiệm luôn. Trước đây, nếu cười với ai đó và nhận lại 1 bức tường phẳng lặng cảm xúc từ ck, tôi cảm thấy tổn thường vllll, nhưng tôi không lùi bước. Tôi cười với con, nhận lại ngay 1 nụ cười, bạn cứ thử mà xem, kì diệu cực kì ahihihi